رژیم غذایی برای افراد مبتلا به آرتروز بسیار حائز اهمیت است. امروزه بسیاری از افراد متوجه این موضوع شدهاند که با تغییر و توجه به رژیم غذایی میتوان علائم آرتروز که شامل درد، سفتی و تورم میشود را کنترل و درمان کرد. استئوآرتروز شایعترین نوع آرتروز است که بسیاری از افراد به این نوع آرتروز مبتلا میشوند.
آرتروز اغلب در دستها، زانوها، لگن یا ستون فقرات ایجاد میشود. در صورتی که در هر قسمت از بدن ایجاد شده باشد، بهتر است به فوق تخصص آن مراجعه کنید، بهطور مثال اگر دچار آرتروز زانو هستید به فوق تخصص زانو جهت درمان تخصصی مراجعه کنید. از آنجایی که این بیماری بسیار رایج است، ما در این مقاله قصد داریم در خصوص رژیم غذایی جهت کنترل این بیماری اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم.
رژیم غذایی چگونه میتواند به درمان آرتروز کمک کند؟
طبق تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده رژیمهای غذایی خاص میتواند علائم آرتروز را در افراد تسکین دهد یا بهبود بخشد. برخی از غذاها خاصیت ضدالتهابی دارند، به همین جهت میتواند به کاهش علائم کمک کند.
همچنین برعکس این مورد نیز وجود دارد، مصرف برخی از غذاها میتواند علائم آرتروز را تشدید کند. بهطور کلی رژیم غذایی به روشهای زیر میتواند به کاهش التهاب و آسیب دیدگی کمک کند:
کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب بیشتر
یک رژیم غذایی متعادل و مغذی جهت جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل کمک میکند که برای افراد مبتلا به آرتروز بسیار ضروری است.
برخی از مواد غذایی میتواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند و در نهایت علائم ناشی از این بیماری تسکین مییابد. مصرف آنتی اکسیدانها مانند ویتامین C ،A و E به جلوگیری از آسیب بیشتر کمک میکند.
کاهش کلسترول
افراد مبتلا به آرتروز کلسترول خون بالایی دارند، زمانی که کلسترول کاهش یابد، علائم این بیماری نیز بهبود مییابد. با رژیم غذایی مناسب میتوان این مشکل را برطرف کرد.
داشتن وزن متعادل و سالم
اضافه وزن فشار زیادی را به مفاصل وارد میکند و چربی اضافه در بدن منجر به التهاب بیشتر میشود. با تغذیه و رژیم غذایی اصولی میتوانید این مشکل را برطرف کنید.
غذاهای مفیدی که باید جهت کنترل علائم آرتروز مصرف کنید
مصرف غذاهایی که استخوانها، عضلات و مفاصل را تقویت میکند و همچنین با التهاب و بیماریهای مبارزه میکند، برای رفع علائم و کنترل آرتروز قطعا مفید خواهد بود.
غذاهایی که افراد مبتلا به آرتروز باید مصرف کنند به شرح زیر است:
ماهیهای روغنی
ماهیهای روغنی حاوی مقادیر زیاد از امگا 3 هستند. این چربیهای اشباع نشده چندین خاصیت ضد التهابی دارند، به همین جهت ممکن است در افراد مبتلا به آرتروز مفید باشد. افرادی که دچار آرتروز هستند باید حداقل یک بار در هفته ماهی روغنی مصرف کند. ماهیهای روغنی شامل موارد زیر است:
- ساردین
- سالمون
- تن تازه
- خال مخالی
کسانی که تمایل به مصرف ماهی ندارند، میتوانند بهجای آن، مکملهای حاوی امگا 3 مانند روغن ماهی، روغن کریل یا روغن بذر کتان را مصرف کنند. دانههای چیا، روغن بذر کتان و گردو نیز منبع امگا 3 است. مصرف این غذاها میتواند به کاهش التهاب کمک کند.
برخی از روغنها
علاوه بر ماهیهای روغنی، برخی از روغنهای دیگر میتواند التهاب را کاهش دهد. روغن زیتون حاوی مقادیر زیادی اولئوکانتال است که خواص مشابه داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی دارد. روغن آووکادو دیگر گزینه مناسبی است که به کاهش کلسترول کمک میکند.
لبنیات
شیر، ماست و پنیر سرشار از کلسیم و ویتامین D است. این مواد غذایی میتواند در تقویت استخوانها موثر باشد و علائم را بهبود بخشد. علاوه بر این موارد، لبنیات حاوی پروتئینهایی است که میتواند در عضله سازی موثر باشد. افرادی که قصد کاهش وزن دارند، باید لبنیات کم چرب را انتخاب کنند.
سبزیجات
سبزیجاتی با برگ تیره رنگ سرشار از ویتامین D، مواد شیمیایی و آنتی اکسیدان هستند. ویتامین D برای جذب کلسیم ضروری است و همچنین میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند که در نهایت با عفونت مبارزه میشود.
این سبزیجات شامل موارد زیر است:
- اسفناج
- کلم پیچ
- چغندر برگ
- کلم کولارد
- کلم بروکلی
کلم بروکلی حاوی ترکیبی به نام سولفورافان است که محققان بر این باورند که مانع از روند پیشرفت آرتروز میشود. این نوع کلم حاوی مقادیر زیادی از ویتامین C و کلسیم است.
چای سبز
چای سبز حاوی مقادیر زیادی از پلی فنول است. پلی فنولها آنتی اکسیدان دارند که ممکن است التهاب را کاهش دهد و روند آسیب به غضروف را کندتر کند.
سیر
ترکیبی به نام دی سولفید در سیر وجود دارد که میتواند در برابر آنزیمهای موجود در بدن که به غضروف آسیب میرساند، مقابله کند.
آجیل
آجیل حاوی مقادیر زیادی از کلسیم، منیزیم، ویتامین E، روی و فیبر است. علاوه بر این موارد حاوی اسید آلفا-لینولنیک است که منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن میشود. همچنین برای سلامت قلب بسیار مفید خواهد بود.
در نهایت به شما توصیه میشود که در خصوص تغذیه مناسب برای بهبود علائم آرتروز یا کند شدن روند پیشرفت این بیماری با پزشک متخصص ارتوپدی در تهران مشورت داشته باشید.
رژیم غذایی ممنوعه برای افراد مبتلا به آرتروز
همانطور که برای شما گفتیم افرادی که مبتلا به آرتروز هستند، باید به رژیم غذایی خود توجه داشته باشند. اگرچه مصرف برخی از مواد غذایی میتواند در بهبود شرایط شما موثر باشد؛ اما، باید به رژیم غذایی ممنوعه نیز توجه داشته باشید.
زمانی که صحبت از آرتروز میشود، باید یک حالت التهابی را در نظر داشته باشید، به همین جهت از غذاهایی که منجر به التهاب میشود، باید خودداری کنید. در ادامه مواد غذایی را که باید از مصرف آنها اجتناب شود برای شما ذکر خواهیم کرد:
شکر
قندهای فرآوری شده باعث آزاد شدن سیتوکینها شده که در نهایت منجر به التهاب در بدن میشود. علاوه بر این شیرینی یا قندهایی که به برخی از نوشیدنیها از جمله نوشابه، آبمیوه، قهوههای طعمدار و… اضافه میشود، منجر به بدتر شدن التهاب ایجاد شده ناشی از آرتروز خواهد شد.
چربیهای اشباع شده
غذاهای سرشار از چربی اشباع شده مانند پیتزا، منجر به التهاب میشود. علاوه بر این، این دسته از غذاها فرد را در معرض چاقی و بیماری قلبی قرار میدهد و در نهایت منجر به بدتر شدن التهاب آرتروز میشود.
کربوهیدرات تصفیه شده
کربوهیدرات تصفیه شده مانند نان سفید، چیپس و برنج سفید میتوانند منجر به ایجاد التهاب در بدن شوند.
باورهای غلط در خصوص رژیم غذایی در رابطه با التهاب ناشی از آرتروز
بسیاری از افراد مدعی هستند که برخی از رژیمهای غذایی میتواند منجر به بدتر شدن آرتروز شود که برخی از این تصورات کاملا اشتباه است، در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
مرکبات منجر به التهاب میشود
برخی از افراد بر این باور هستند که از مصرف مرکبات باید پرهیز شود؛ چراکه، اسیدیته التهابی دارند، در صورتی که چنین باوری اشتباه است. مرکبات دارای خواص ضد التهابی هستند و همچنین سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان است.
اما نکتهای که در این باره وجود دارد این است که آب گریپ فروت ممکن است با برخی از داروها تداخل ایجاد کند، بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود در این باره مشورت کنید. این پزشکان فوق تخصص زانو یا فوق تخصص شانه هستند و میتوانند به درمان شما کمک زیادی کنند.
پرهیز از لبنیات به آرتروز کمک میکند
برخی از افراد معتقدند که مصرف لبنیات منجر به بدتر شدن شرایط افراد مبتلا به آرتروز میشود. با این وجود که مصرف لبنیات میتواند برای برخی از افراد مشکل ساز باشد؛ اما لبنیات خواص ضد التهابی دارد و برای کاهش التهاب ناشی از آرتروز مفید است.
ممنوعیت مصرف برخی از سبزیجات
برخی از مواد غذایی مانند گوجه فرنگی، سیب زمینی، بادمجان و فلفل حاوی سولانین هستند که برخی از افراد این ماده شیمیایی را عامل ایجاد درد در آرتروز میدانند؛ اما، هیچ تحقیقاتی نشان ندادهاند که این مواد غذایی برای افراد مبتلا به آرتروز مضر است. در حقیقت افزودن این سبزیجات مغذی میتواند فواید کلی زیادی را برای سلامتی شما به همراه داشته باشد.
کلام آخر
شواهدی مبنی بر آن وجود دارد که برخی از مواد مغذی میتواند شرایط افراد مبتلا به آرتروز را بهبود بخشد. در واقع مواد غذایی مفید نام برده شده میتواند علاوه بر کاهش التهاب منجر به تقویت استخوانها، عضله و سیستم ایمنی بدن شود.
اگر رژیم غذایی درستی داشته باشید از اضافه وزن و چاقی که منجر به بدتر شدن آرتروز میشود، جلوگیری خواهد شد. همچنین خودداری و به حداقل رساندن غذاهای ممنوعه نیز بسیار حائز اهمیت است.
