یکی از مشکلاتی که میتواند در قسمت زانو رخ دهد، پارگی رباط صلیبی است. گاهی اوقات افرادی که در قسمت زانو دچار چنین آسیبی میشوند نیاز به عمل جراحی دارند، در واقع رباط صلیبی قسمتی است که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل میکند.
علاوه بر متصل کردن این دو قسمت، نقش بسیار مهمی در انعطافپذیری دارد. ما در این مقاله هر آن چیز که لازم است در خصوص عمل رباط صلیبی بدانید برای شما ارائه خواهیم داد.
آسیبهای احتمالی در رباط صلیبی زانو
آسیبدیدگی زانو یکی از مشکلات شایعیست که در ورزشکاران دیده میشود. صدمات ناشی از آن در ورزشهایی مانند اسکی، تنیس، اسکواش و فوتبال وجود دارد. اگر چنین جراحتهایی در زانو بارها اتفاق بیفتد احتمال پارگی رباط صلیبی در ورزشکاران وجود خواهد داشت.
دلایل شایع بروز این عارضه
دلایل شایع آن به شرح زیر است:
فرود نادرست هنگام پرش
توقف ناگهانی
تغییر جهت ناگهانی
برخورد هنگام حرکت مانند تکل در فوتبال
چنانچه بهدلایل ذکر شده زانو آسیب ببیند، فرد آسیبدیده توانایی حرکت نخواهد داشت و در این مواقع، پزشکان احتمال پارگی این رباط را میدهند.
در چه مواقعی تصمیم به عمل جراحی گرفته میشود؟
تصمیمگیری انجام عمل جراحی بسته بهشدت آسیب این عضو و اینکه چه تأثیراتی پس از عمل در روند زندگی بیمار خواهد داشت، توسط متخصص ارتوپد گرفته میشود.
اگر فرد در قسمت زانو احساس ناپایداری نکند و در ادامه زندگی قصد انجام فعالیتهای خاص مانند انجام ورزشهای حرفهای نداشته باشد، معمولا عمل جراحی را انجام نمیدهند. چنانچه بیمار تصمیم به ادامه ورزشهای حرفهای داشته باشد باید عمل سریعتر انجام شود؛ زیرا در صورت آسیبدیدگی زیاد هرچه در عمل تأخیر بیفتد وضعیت بیمار بدتر خواهد شد.
نکات مهمی که باید قبل از عمل در نظر داشته باشید:
باید مدتی را صبر کنید تا تورم ایجاد شده در زانو کاهش یابد و دامنه حرکات شما بازگردد.
باید تا زمانی که ماهیچههای جلوی ران (چهار سر ران) و پشت ران (همسترینگ) قوی شوند، صبر کنید.
اگر قبل از عمل جراحی هیچ حرکتی در زانو نداشته باشید، روند بهبودی شما بسیار سختتر خواهد شد.
در برخی مواقع لازم است تا سه هفته جهت بازگشت دامنه حرکات در زانو صبر کنید.
معمولا قبل از جراحی میبایست فیزیوتراپی انجام شود تا بتوانید پای خود را حرکت دهید.
فیزیوتراپیست قبل از عمل، تمریناتی را به شما آموزش میدهد تا بتوانید در منزل برای بدست آوردن توانایی جهت حرکت دادن پای خود انجام دهید.
عمل جراحی چگونه انجام میشود؟
هنگامی که رباط صلیبی در زانو پاره شود، دیگر قابل ترمیم نخواهد بود. با استفاده از راهکارهای دیگر مانند اتصال بافت جدید در این ناحیه زانو را بازسازی میکنند. بهطور کلی هنگام عمل، آن قسمت پاره شده برداشته میشود و برای جایگزین آن از تاندون دیگر قسمتهای پا، مانند تاندون همسترینگ، درمان را انجام میدهند.
خطرات احتمالی عمل
در اغلب مواقع این جراحی با موفقیت انجام میشود، اما گاهی ممکن است عارضههایی برای بیماران بههمراه داشته باشد که شامل موارد زیر است:
ممکن است حرکات زانو همانند قبل بهطور کامل انجام نشود یا تورم و درد در این ناحیه مشاهده شود. تورم و دردهای ایجاد شده میتواند بهدلیل آسیب وارد شده به قسمتهای دیگر زانو مانند غضروف باشد. امکان دارد هنگام آسیب به رباط صلیبی به دیگر قسمتهای پا نیز صدماتی وارد شده باشد.
این نوع جراحی همانند دیگر عملها خطرات احتمالی مانند عفونت، لخته شدن خون، درد و سفتی در زانو را دارد.
تمامی این موارد توسط فوق تخصص زانو در نظر گرفته میشود تا هیچ یک از این عارضهها برای بیماران ایجاد نشود، اما در هر صورت خطرات احتمالی آن برای هر فرد وجود خواهد داشت.
روند بهبودی پس از عمل جراحی
تعداد کمی از افراد پس از عمل جراحی همچنان درد و عدم توانایی در حرکت را تجربه میکنند، اما جای نگرانی وجود ندارد؛ چراکه روند بهبودی بهمدت 6 ماه الی یک سال بهطول میانجامد. اگر ورزشکاران دچار چنین آسیبدیدگی شوند، حداکثر بهمدت یک سال نمیتوانند فعالیتهای حرفهای خود را از سر بگیرند.
پس از عمل بیماران باید به توصیه پزشک متخصص ارتوپد خود توجه داشته باشند تا بتوانند هرچه سریعتر سلامتی خود را بهدست بیاورند. برنامه توانبخشی یکی از برنامههای مهم بعد از عمل است که باید بیماران به آن توجه داشته باشند.
در برنامههای توانبخشی حرکاتی به شما آموزش داده میشود تا تمرینات را در منزل انجام دهید. این حرکات شامل خم کردن، صاف کردن و بالا بردن پا است. شاید لازم باشد تا مدتی جهت بدست آوردن سلامتی کامل این حرکات را انجام دهید.
کلام آخر
افرادی که رباط صلیبیشان دچار آسیب و پارگی میشود، در صورتی که بخواهند فعالیتهای فیزیکی حرفهای انجام دهند باید برای آنها عمل جراحی انجام شود. در طی این روند جهت پیوند مفاصل پا از تاندون دیگر قسمتهای پا مانند همسترینگ بهکار گرفته میشود.
بیماران باید توجه داشته باشند که نباید جهت بهدست آوردن بهبودی کامل صرفا به انجام عمل جراحی اکتفا کنند؛ در واقع باید با همراهی و کمک خودشان بتوانند سلامت کامل را همانند گذشته بهدست بیاورند.
بهطور مثال باید تحت نظر متخصص سعی کنند قبل و بعد از عمل جراحی حرکات و تمرینات مخصوص به خود را انجام دهند تا دامنه حرکات آنها بازگردد. با دقت به نکات ذکر شده و مراجعه به متخصص ارتوپد قطعا نتیجه رضایتبخشی را مشاهده خواهند کرد.